WOORDENLIJST NEDERLANDS – VALLEKEBERGS
v | |
vaag (iets ... voor de geest hebben) | biesjtoon |
vaak | → dèk, dèks, → mènnigmaol |
vaandel | vaan |
vaandel (gedrapeerd) | drappo |
vaars | → mausko |
vaars(kalf) | → mausko, veersj |
vaart (snelheid) | sjnelheid, vites |
vaartgeld (tolgeld op de uit de groeve gevoerde mergelblokken) | vaartgeld |
vaarwel | adiè |
vaat (afwas) | sjpeul |
“vaat” (mand met een inhoud v.e. ...) | vaatsmangel |
vaat- of tobbekast, kast aan de muur (brouwerij) waarin een vat van 50 liter bier stond opgesteld, waaruit alle werklui per dag 2 liter bier mochten tappen | sjtaerkas |
vaatdoek | sjotel(s)plak |
vaatwasser | sjpeulmesjien |
vaatwerk (aarden ...) | döppe |
vacature | vakketuur |
vacht | vach |
vader | → pa, → pap, peep |
vagina | → sjeij |
vak (ambacht) | → ambach |
vakantie | → vekansie |
vakantie (jeugdopvang tijdens de zomer...) | vekansiewerk |
vakantieganger | → toeris, → vekansiegenger, vraeme |
vakantieseizoen | sezoen |
vakkundig (niet ... werk) | → klómmeleriej |
vakwerkhuis (vlechtwerk van twijgen maken aan ...) | vietsje |
val | toemel, → toervel |
val (smak) | sjmaer, → sjmak, toeffel |
valdeur (scharnierend luik) | → luuk, → valdeur, → valluuk |
valeriaan (wilde) | duvelsklauw |
valgordijn aan de binnenzijde | → sjtaor, → zjallezie, → zónnesjerm |
valhek of klaphek op karspoorbreedte (eigenlijk: valboom) om (vroeger) het dorpsterritoir af te sluiten, zodat het vee niet kon ontsnappen | klapbreer, → valbreer, → vauwere |
valhekje (mansbreed ... of klaphekje (enigszins schuin gesteld, scharnierend hekje, dat door eigen zwaarte dichtvalt)) | vaeke |
Valkenburg | Vallekeberg |
Valkenburgse inhoudsmaat voor vloeistof (1,44 liter) | kan |
vallei (smalle ...) | dèl, gröb, → I kael, → sjlónt |
vallen | bouze, mietere, sjuitere |
valnet | → sjlaagnèt, → valnèt |
vals | dobbel, finès, → sjlauw, valsj |
vals (onoprecht) | dobbel, finès |
valsaard | → gemeinerik, → vale, valerik |
valscherm | → parresjuut, → valsjerm |
valse draai | vrunk |
valse scheut die uit plantenoksel wordt verwijderd | deef |
valserik | → gemeinerik, → vale, valerik |
valsspeler | foetelaer |
van belang | kómsa |
van deze kant | dizzerziejds |
van elkaar | → oeterein, → vanein |
van nut zijn | notse |
van plan zijn | II veurhöbbe, → veurnummes (... zin), → zinnes (... zin) |
van streek (geheel ...) | undersjtebove (ʼt ...) |
van zins zijn | II veurhöbbe, → veurnummes (... zin), → zinnes (... zin) |
vanaf | → saer, → sins, vanaaf |
vanaf die tijd | saerdoe |
vanavond | dizzenaovend, vanaovend |
vandaag | huuj, → vandaag |
vandaan | → haer, → vandan |
vandoor (er ... gaan) | → aafdampe |
vaneen | → oeterein, → vanein |
vang (streek tussen achterpoten en buik van rund, waar men tast om de voedingstoestand/ vetheid te beoordelen) | vlum |
vangbal (kinderbalspel (op straat), ...) | ruusj |
vanger | venger |
vangrail | sjampbalk |
vangst | vangs |
vanille | vaniel |
vanmiddag | dizzemieddeg, vamieddeg |
vannacht | → dizzenach, vannach |
vanochtend | dizzemörge, vamörge |
vanwaar | → woavandan |
vanzelf | óngedwónge, → vanallein |
vanzelfsprekend | alliech |
vapeur (opvlieger) | → opvleger, → vapäör |
varen (met een vaartuig over water gaan) | vare |
varens (het geheel aan ... in ʼt bos) | II vaan |
variatie | → variasie |
variëren | aafwiessele |
varken | → kuusj, → verke |
varken (gecastreerd of gelubd) | berg |
varken m. | bièr |
varken (halfwas ...) | sjeuteling |
varken (halfwas gemest wijfjes... dat nog niet heeft geworpen) | breuling |
varkens (gillen van ...) | kwieke |
varkenshoeder/-jongen | bağğejóng, verkesjóng |
varkensschenkel | → iesbein |
varkensstal (ligrek in de ...) | briets(j) |
varkensvet (ongesmolten ...) | → sjmals, → vaerevèt, → verkesvèt |
varkensvoer | bağğemael |
varkensvoer (eikels en beukennoten als ...) | mas |
vaseline | vazzelien |
vast | ech, vas, werkelek, → woarechtig, zuver |
vastberaden, vastbesloten | rizzeluut |
vastbinden | binge |
vastbinden ((trek)dier) | aanbinge |
vastdraaien | aandriè |
vasten | hungere, vaste |
(vasten- en) onthoudingsdag | kwattertemper(daag) |
vastenavond | → karneval, → vastelaovend |
vastenavondgebak | → nónnevot, → I sjtriek |
vastendag | magerendaag |
vastendagen (drie ... voor Hemelvaartsdag) | kruusdaag |
vastigheid | verhout |
vastleggen ((trek)dier) | aanbinge |
vastnaaien (met grote steken voorlopig ... t.b.v. het pasklaar maken v.e. kledingstuk) | traochele |
vastplakken | klaeve, plekke |
vastspelden | sjpange |
vastzetstokje aan werktuig | → knevel, → vreigel |
vat (grip) | → houvas, → pakkes |
vat (ton) | → tón, → vaat |
vatbier | tapbeer, → vatebeer |
vathout | vatehout |
vatten (borrel) | → nienne, pietsje (eine/ eint ...) |
vatten (grijpen) | → griepe, sjnorre |
vechten | → bentele |
vechtersbaas | böttelaer, klophings, → sjläönder |
vechtpartij | kloppertiej |
veder | vaer |
vederborstel | → kwiespel, → plumo |
vee | viè |
vee (doorgang (met recht van overpad) voor ... tussen weilanden) | gevaertsje |
vee (juk voor het ophangen van geslacht ...) | → krómphout, sjlachlödder |
vee laten drinken | drenke |
vee naar voren voeren (ter keuring) | veurveure |
vee (rennen van ... door weide) | bieze |
vee (verwerpen i.g.v. te vroege bevalling bij ...) | versjete |
veeg (haal) | sjtreek, vaeg |
veegborstel | wiesjer |
veel | väöl |
veel drinken | → zoepe |
veel eet (iemand die ...) | → buffelaer, sjurendeersjer, → vreetzak |
veel eten | → aankiele |
veel gedronken of gegeten hebbende ord. | sjtief |
veel roken | → vlemme |
veeleer | iè(r)der |
veelklagende vrouw | zemel |
veelprater | → behejtskrièmer, lelbek, leve-meker, moelemeker, wauwelaer |
veelsoortig | alderdu(i)vel, alderlei, väölderlei |
veelvraat | → buffelaer, sjurendeersjer, → vreetzak |
veer | vaer |
veerbalans | punger |
veerkrachtig | illasties |
veertien | vièrtièn |
veertig | fièrtig |
veest | → II poep, sjeet, → vots |
veest (lichte ...) | II puupke |
veesten | II poepe, prettele, votse |
veevoeder (fijnstampen tot ...) | briedsele |
veevoeder (gekookt ... voor koebeesten) (Th.D.) | zuip |
veeweg (grazige ...) | drif |
vegen | vaege |
veger | wiesjer |
vehikel | sjees |
veiligheid (in ... brengen) wk. | → berge |
veiligheidsbroek | zaegbrook |
veiligheidsspeld | kniepsjpang |
veinzen | veurgeve |
veinzer | → aansjtèller |
veldboeket | veldboekèt, wösj |
veldhoen | petries, → veldhin |
veldovensteen | veldbrand |
veldvruchten (de staande, samengebonden schoven van ...) | kas |
veldvruchten (het opzetten van samengebonden schoven van ...) | kasse |
veldvruchten (na de oogst achtergebleven ... rapen/verzamelen) | zeumere |
veldwachter | bao |
velen (verdragen) | höbbe, → vaele, verdoere, verdrage |
velerlei | alderdu(i)vel, alderlei, väölderlei |
velg (ijzeren band/... van wiel), velling | → reip, velling |
velours | → floar |
vendel | vaan |
vendelzwaaier | vanesjläönder |
venijn | venien |
venijnig persoon | giefsjieter(t), knien, → venienige |
venster | vinster |
vensterblinde aan binnenzijde | blaffetuur |
vensterluik | → blin, sjlaag, → vinstersjlaag |
vent (grove, forse ...) | bièr |
vent (ongure) | II keel |
ver | wied |
ver reiken | → grejje, → griè |
verachtelijk persoon | → sjlechreem, sjmeerkanes |
verachten | verguze |
verademing | veraodeming |
veraf | wiedaaf, → wiejds |
veranda | vranda |
veranda (glazen ...) | saer |
veranderen | sjanzjere, → verandere, wiessele |
veranderen van mening | bedinke |
verandering | euvergank, → variasie, wiessel |
verantwoording | rekensjap |
verantwoording (ter ... roepen) | aansjpreke |
verassen | kremere |
verband (relatie) | betrèkking |
verbannen | → doorsjiekke, → verwieze |
verbazen | → sjtaune, → verwóndere, → wóndere |
verbazing (uitroep van ...) | kómbermes (i.s.m. miene leve ...) |
verbazing (... wekken) | opzeen (... bare) |
verbeelden (iets ...) wk. | meine (get ...), → verbele (get ...) |
verbeelden (uitbeelden) | veursjtèlle |
verbeelding (air) | aer |
verbergen | moeffele, → verberge, → versjteke, → versjtoppe |
verbeteren (corrigeren) | naokieke, naozeen |
verbeteren (zijn gedrag ...) | opveure (ziech good ...) |
verbetering (progressie) | I veuroetgank |
verbetering (rectificatie) | korreksie |
verbeuzelen | → verbreuzele, → verdoon, → verknoaje, → versjpille |
verbijsterd | → paaf, → verpoepzak |
verbijten | → verdauwe, → verknautse, → verknoeze |
verbinding | baan, lasj |
verbindingsstok (in tuinbouw bij heg of bonestaken) | bindgaerd |
verbleken | versjete |
verblijf | intrèk, → ónderdaak |
verblijf (zijn ... hebben) | hoeze |
verblijfstoerist | → gas, → loozjee, → sjlaoper |
verblinden | verblinne |
verborgen | → heimelek, heimsj, verdèk |
verbouwen van gewas | tele, verboewe |
verbouwereerd | → paaf, → verpoepzak |
verbranden | kremere, → verbranne |
verbrassen met drinken | verzoepe |
verbreden | verbreije |
verbroddelen | massekrere, → verbreuzele, → verdoon, verhoddele, → verknoaje, verzauwe |
verbrokkelen | brökkele |
verbruien | verbruje |
verbruik | II gelaog, kónzum(p)sie, verbruuk |
verbruiken | kónzemere |
verdacht | → kousje(r) (neet ...), loesj, → verdach |
verdampen | verdempe |
verdedigen | → mentenere, verdeidige, II veursjtoon, → were |
verdedigend (irritant ... spelen (bij sport & spel)) | mèlke |
verdediger (achterspeler) | bek |
verdekt | → heimelek, heimsj, verdèk |
verdelen | → sjplietse, verdeile |
verdelgen | oetnèstele |
verdeling | disterbusie |
verdenken van | aanzeen (... veur), verdinke (... van) |
verder | wiejer |
verdiepen | oetdepe, verdepe |
verdieping (v.e. gebouw) | → etaasj, sjtok, → verdeping |
verdiepingsdagen | → retraet, → verdepingsdaag |
verdiepingsvloer | gebun |
verdikken (vloeistof ...) | binge |
verdoemen | verdómme |
verdoen | → verbreuzele, → verdoon, → verknoaje, → versjpille |
verdoezelen | verblome |
verdolen (...) (vergissen) wk. | verdaole, → vergiesse |
verdomboekje | → verdómbeukske |
verdomd | → verdöld, → verdómp, verrèkdes |
verdomhoekje | → verdómbeukske |
verdomme | → merd |
verdonkeremanen | → rapsjtokke, → verduustere, I vertoesje |
verdorie | → merd |
verdorven | sjlech |
verdovende middelen | dröğs |
verdraagzaam | lankmeudig |
verdraaid (drommels) | → verdöld, → verdómp |
verdraaid (in hoge mate) | → areigel, sjteerlek, zièr |
verdrag | verdraag |
verdragen (dulden) | höbbe, → vaele, verdoere, verdrage |
verdragen (iemand of iets niet kunnen ...) | luuchte (neet kinne zeen of ...), oetsjtoon |
verdragen (verkroppen, verteren) | → verdauwe, → verknautse, → verknoeze |
verdriet | leid, → sjagring, verdreet |
verdrijven | jasse, verdrieve |
verdrinken | verzoepe |
verdrogen van voedsel | oetdruège |
verduidelijken | → eksplikere, oetereinlèğğe, → oetlèğğe, → verdudeleke, verduutsje, verklaore |
verduisteren (donker maken) | blindere, verduustere |
verduisteren (verdonkeremanen) | → rapsjtokke, → verduustere, I vertoesje |
verduld | → verdöld, → verdómp, verrèkdes |
verduren (velen) | höbbe, → vaele |
verduveld | → verdöld, → verdómp, verrèkdes |
verdwenen | → voert |
verdwijnen | verdwiene |
vereerd (sterk ...) | gekwaffeerd, gruètsj, hoavaerdig |
vereist | gemeujd, nuèdig |
veren ww. | vaere |
veren (achter de ... zitten) | biehoute |
veren (zijn ... overeind zetten) | sjtroeve |
verenigen | II pare |
vereniging | vereiniging |
vererven | naolaote |
verfborstel, verfkwast | → kwas, → pienzel |
verfkwast voor het marmeren | sjikketeerkwas |
verflaag (doorschijnen van onderliggende ...) | griene |
verflensen | versjlakke, versjloejere |
verflenst | → verlepsj |
verfomfaaien, verfommelen van papier of stof | bekrunkele, knoevele, → verfómfejje |
verfrommelen | bekrunkele, knoevele, sjiffenere, → verfómfejje |
vergaan (verrot) | vergange |
vergaan (verrotten) | vergoon, vertere |
vergadering | zietting |
vergallen | massekrere, → verbreuzele, → verdoon, verhoddele, → verknoaje, verzauwe |
vergalopperen | vergallepere |
vergankelijk | vergenkelek |
vergassen | vergaze |
vergasten | vergasse |
vergeefs | → tevergaefs, → umzóns, vergaefs |
vergetelheid (in de ... raken) | doadblowe |
vergeven | kwiete, kwietsjelle, → vergeve |
vergeving | gena, → perdao, vergieffenis |
vergeving (van zonden in de biecht) r.-k. | → abselusie |
vergiet | → ziej, → ziejbaar, → ziejsjotel |
vergiffenis | gena, → perdao, vergieffenis |
vergiffenis schenken | kwiete, kwietsjelle, → vergeve |
vergiffenis (van zonden in de biecht) r.-k. | → abselusie |
vergif(t) | gief, vergief |
vergiftigen | vergeve |
vergissen wk. | verdaole, → vergiesse |
vergissen (... met (speelkaarten) geven) wk. | vergeve |
vergissing | verdäöling |
vergoeden | → vergeuje |
vergoeden (schade) | berappe |
vergoeding | verhaol |
vergoelijken | verblome |
vergroeid (iets wat ... is) | → krauwel, krejjel, → kroekesjerf, → kröppel |
vergroten | vergruète |
vergruizen | vergruzele |
verguizen | verguze |
verguld | vergöld |
vergunnen | permetere |
verhaal | verhaol |
verhaal (op ... komen) | biekómme |
verhaal (te lang) | epiestel |
verhaaltje | → verhäölke, → vertèlselke |
verhandelen van geld/goederen | umzètte |
verhangen (anders of elders ophangen) | → verhange |
verhard gom aan steenvruchtbomen | koekoek(e)sjtrónt |
verharen | → ruzele, → verhaore |
verheffen (erop ...) wk. | II veursjtoon (laote ... op) |
verhekst | verhèlsj |
verhelen | verblome |
verheugen | fruije, vruije |
verheugen (bij voorbaat op ...) | sjpietse |
verhinderen | belètte, sjtute, → verheuje, → verhingere, II veurkómme |
verhitten | heitse |
verhoeden | belètte, sjtute, → verheuje, → verhingere, II veurkómme |
verhogen | verhuège |
verhoging | huègsel |
verhoging in het wegdek | poekkel |
verhouding (ongeoorloofd) | affaer |
verhuizen | II baggere, → umtrèkke, → verhuze |
verhuren wk. | → vermeje |
verifiëren | naotrèkke |
verijdelen | belètte, sjtute, → verheuje, → verhingere, II veurkómme |
verjaardag | verjäördaag |
verjagen ( uitsluiten) | versjtoate |
verkeerd | verkièrd |
verkeerd (... lopen) | sjpaak (... loupe) |
verkeerd zien | → verkieke, verzeen |
verkeersdrempel | → boebbel, → hoebbel, → huuppel, knoebbel |
verkeerslicht | sjtopleech |
verkennen | aaflèğğe, verkènne |
verkenner(ij) | föttel, → padvinderiej, → verkènneriej |
verkenningsvliegtuig (... uit WO II, zo genoemd vanwege het “droevig” ronkende motorgeluid) | dreuvige |
verkering | kinnes, → verkièring, vriejaasj |
verkering hebben | goon, vrieje |
verkering (niet serieus ... hebben) | → sjarrele, → sjravele |
verkiezen | prifferere |
verkijken wk. | → verkieke, verzeen |
verkillen (koud krijgen) | verkelle |
verkindsen | verkienzje |
verklaring (bv. van goed gedrag) | bewies |
verkleed (gekostumeerd) | gekostemeerd |
verkleumen | verniekkele |
verklikken | → euverbreve |
verklikker | klepsj(moel) |
verknoeien | massekrere, → verbreuzele, → verdoon, verhoddele, → verknoaje, verzauwe |
verkookt eten | breuzel |
verkookte aardappels (brij van ...) | matsj |
verkoolde kaarsenpit | sjmoeğ |
verkopen | sjliete, verkoupe |
verkopen (in het klein .../schenken van sterke drank) | versjödde |
verkouden | verkouwe |
verkoudheid | kletsj, kouw, → sjnoep, → I sjnoets |
verkoudheid (neus...) | → sjnoep, → I sjnoets |
verkreukelen | knoevele, → verfómfejje, sjiffenere, verkrunkele |
verkrijger | óntvenger |
verkroppen | → verdauwe, → verknautse, → verknoeze |
verkwanselen | verfoetele, verpave |
verkwijnen | vergoon, vertere |
verkwikking | veraodeming |
verkwisten | verguze |
verlagen | verliège |
verlamd | → gelaemp, → verlaamp |
verlamd persoon | → gelaemde, lame |
verlangen ww. | winsje |
verlangen zn. | wunsj |
verlangen (hevig ... naar) | sjmachte (… nao), verhange (ziech … veur) |
verlangen (met ...) | gaer(e) |
verlangen (sterk ...) | zöch |
verlangend kijken | → garre, → giepsje, → lónke |
verlaten | → doads, → oetgesjtorve |
verlaten (zich ... op) (bouwen op) | sjtoekke op |
verleden zn. | ouwentied, → verlae |
verlegen | → bluè |
verlegenheid | pietsj |
verleiden | sjanse, → versere |
verleiding | → tentaasje |
verlenen | → versjaffe |
verleppen | versjlakke, versjloejere |
verlept | → verlepsj |
verletten (het werk ... wegens ziekte) | ziekviere |
verletten (verzuimen) | → verlètte, → verzoeme |
verliederlijkt | verlepsj, verloupe |
verliefd raken | verleve |
verlies | sja, verlees |
verlies (gevoelig ...) | vlumsjlaag |
verliezen | I verleze |
verloederd (v.e. persoon) | verlepsj, verloupe |
verlof (toestemming) | permiesje, → toesjtumming, → verlof |
verlofbrief | vriebreef |
verlokken | verleije |
verloofde | aansjtaonde |
verloofde (verplichting om met ... te gaan wandelen) scherts. | sjleipdeens |
verloopstuk | nieppel, → verloupsjtök |
verloskundige | wiesvrouw |
verlossen | bevrieje, verlosse |
verlustigen wk. | verlöstige |
vermaak | → lol, → plezeer, → sjpas |
vermaak scheppen in | verlöstige (ziech ... in) |
vermageren (t.g.v. ziekte of ontbering) | aafmagere, oetmergele |
vermakelijk | → kemiek, → komies |
vermaken (amuseren) | ammezere |
vermaledijd | → vermallesjeerd |
vermanend toespreken | → sermoane |
vermaning | sjtendsje |
vermassacreren | → vertestewere |
vermeerderen (het aantal steken ... bij breien) | mièrdere |
vermelden | melle, neume, verneume |
vermetel | dreisig |
vermicelli | vermesjèl |
verminderen | verliège, zakke |
verminkt | → óngelökkig, → óngera |
vermoedelijk | dinkelek |
vermoeden ww. | → veróndersjtèlle |
vermoeden (veronderstelling) | indrök |
vermoeid | meug, vermeujd |
vermogen (fortuin) | fortuun, → geld |
vermogend | riek |
vermolmd | → vermolmp |
vermomd carnavalsvierder | → maske, → móm, → verkleijde |
vermommen | maskere, verkleije |
vermoorden | aafmake, vermaore |
vermoorden (gruwelijk ...) | massekrere |
vermorsen | verguze |
vernemen (te weten komen) | → vernumme |
vernemen (toevallig ...) | mètkriege |
vernielen, vernietigen | → vertestewere |
vernieuwen | vernuje |
vernikkelen (bedriegen) | → bedrege, befoetele, → belazere, bemietere, niè |
vernissen | vernieste |
vernuftig | → biede(r)hand, geistig, sjpiets |
veronachtzamen | vernaolièstige, → verneglezjere, → verzoeme |
veronderstellen | → veróndersjtèlle |
veronderstelling | apprensje, sjtèlling |
verongelukken | doadblieve, veróngelökke |
verontreinigen | → verónnötte, vervoele |
verontrusten | → veróntröste |
verontschuldigen | → ekskezere, → verekskezere, → veróntsjöldige, → versjuène |
verontschuldiging | → ekskuus, perdao |
verontwaardigd | → getrowe, → veróntwaardig |
veroorloven | → permetere |
veroorzaken | aanriechte, bare, sjtiechte, veroarzake |
verouderen | verouwere |
veroveren | verouvere |
verpatsen | verpave |
verpesten | massekrere, → verbreuzele, → verdoon, verhoddele, → verknoaje, verzauwe |
verpieteren | → verzauwele, → verzuètere |
verplaatsen | verzètte |
verplicht zijn | gedeend zin, zulle |
verplichting | obbelegaasje |
verplichting om met verloofde te gaan wandelen scherts. | sjleipdeens |
verplichting opleggend | bingend |
verpozen | verwiele |
verpozing | óntsjpanning, verzèt |
verprutsen | verhoddele |
verpulveren | fienmake |
verraden | → verrao |
verraderlijk | gemein |
verrassen | II euvervalle, → verrasje |
verrekijker | kieker, loeriezer, verrekieker |
verrel | vièdel |
verreweg | wiedoet |
verrichten | → bedrieve, begoon, → plege, verriechte |
verrichten (werk ...) | verzètte (werk ...) |
verroest | beros |
verrot | vergange |
verrotten | vergoon, vertere |
verruilen | → inrule, inwiessele, → rule, toesje, umtoesje, → II vertoesje |
vers (couplet, dichtregel) | versj |
vers (fris) | friesj, veersj |
vers (gedicht) | versj |
verschaffen | → versjaffe |
verschalen | versjale |
verschansen | → verdoeffe, → versjanse |
verschansing | sjans |
verscheidene | etteleke, versjeije |
verschil | óndersjeid, → versjil |
verschil uitmaken | sjaele |
verschillen | → aafwieke, → versjille |
verschonen (ontzien) | óntzeen, sjuène, versjuène |
verschrikkelijk | versjriekkelek, → vreisjelek |
verschroeien | bläökere, sjnirke, → sjroeje |
verschrompeld (iets wat krom, vergroeid of ... is) | → krauwel, krejjel, → kroekesjerf, → kröppel |
verschrompelen | → verkröppele |
verschuilen | → verdoeffe, → versjanse |
versierder (persoon die op informele wijze iets bewerkstelligt) | rietselaer |
versieren | sere, versere |
versiering, versiersel | → seersel |
verslaan | draanzètte, kloppe, knautse, versjloon |
verslagen (onthutst) | undersjtebove (ʼt ...), verweze |
verslaggeven van | versjloon |
verslaggever | zjoernalis |
verslakken (verleppen) | versjlakke, versjloejere |
verslapen ww. | → verpinne, versjlaope |
versleten kledingstuk/voorwerp | → hoddel |
versleten (v.e. persoon) | → aafgelaef, → aafgemeld, → keduuk, → oetgekaart, → oetgeranzjeerd, verlepsj |
versleten (van zaken) | → aafgelaef, → fetuuj, → keduuk, → sjebbig |
versleten voertuig | sjees |
verslijten | → sjliete, versjliete |
verslijten voor | aanzeen (... veur), versjliete (... veur) |
verslonzen | versjlónze |
verslonzen (laten ...) | vernaolièstige |
versmelten | fuzere |
versnelling (auto) | → versjnelling |
versnellingsapparaat (fiets) | → dirreljäör, → versjnelling |
versnellingsmechanisme (stand v.h. ... v.e. fiets (tandverhouding)) | verzèt |
verspenen | sjtabele |
verspillen | → verbreuzele, → verdoon, → verknoaje, → versjpille |
versplinteren | → kadzjele |
verspringen | → II versjpringe, wiedsjpringe |
verstaan (overweg kunnen) wk. | verdrage |
verstaanbaar (moeilijk ... spreken) | broddele |
verstaander | versjtäönder |
verstand (kennis van zaken) | → bezej, versjtand |
verstandelijk goed ontwikkeld | → bie, → gelètterd, → ónderlag |
verstandig | versjtendig, III wies |
verstandig oordelend | gesjeid |
verstappen | vertrae |
verstek | → versjtek |
versteken (verstoppen) | moeffele, → verberge, → versjteke, → versjtoppe |
verstellen (kleding e.d.) | fliekke, lappe, versjtèlle |
verstelwerk | genièds, niè(j)werk, sjtopwerk |
versterking (bolwerk) | dwingel |
versterven (vlees laten ...) | → oetblowe, → versjterve |
verstevigen (festonneren) | umwèrke |
verstevigen met touwen | sjaore |
verstoken (als brandstof ...) | opsjtoke, versjtoke |
verstoord | gieftig, grellig, → kwoad, → óntsjtump |
verstoppen (dichtslibben) | sjloeze, versjtoppe |
verstoppen (op de achtergrond blijven) wk. | voerthoute |
verstoppen (verbergen) | moeffele, → verberge, → versjteke, → versjtoppe |
verstoppertje (spelen) | koekverberge, → versjtöpperke |
verstoppertje spelen, waarbij een blik (bus) dient als honk | potlappe |
verstoppertje (uitroep bij ... spelen) | koek(epiep) |
verstopt talgkliertje | → mèt-eter |
verstopte neus | → loupnaas, → sjnoepnaas, → sjnoetsnaas, → sjnoternaas |
verstouten (zich..., durven) | besjtoon, → riskere |
verstreken | euver, geleje, um |
verstrekken | geve, → versjaffe |
verstrijken van tijd of toestand | verloupe, versjtrieke |
verstrikken | → versjtriekke |
verstuiken | versjtoeke |
verstuiven | nevele |
versuft mens | → uèm, zaodkrao |
vertalen | euverzètte, umzètte |
verte | wiejde |
vertederen | reure |
verteerd (verrot) | vergange |
verteerd/versleten (v.e. persoon) | → aafgelaef, → aafgemeld, → keduuk, → oetgekaart, → oetgeranzjeerd, verlepsj |
vertegenwoordigen | vertrae |
vertegenwoordiger | → kink, → krièmer, → reiziger, → sjpenzelekrièmer |
vertellen (langdradig ...) | insjödde (ein ...) |
vertelseltje | → verhäölke, → vertèlselke |
verteren (vergaan) | vergoon, vertere |
verteren (verkroppen) | → verdauwe, → verknautse, → verknoeze |
vertering (consumptie) | II gelaog, kónzum(p)sie, verteer |
vertikken | verdómme |
vertillen (onderschatten) | → verhelle, → verkieke, verluuchte, verpinne, verzeen |
vertoeven | verwiele |
vertonen | vertuine |
vertoning | sjpektakel |
vertragen | vertraoge |
vertrappe(le)n | vertrampele |
vertrekken | → aafdampe |
vertrekken (stil ...) | oetp(r)ietsje |
vertroetelen | verteutele |
vertrokken | → voert |
vertroosten | truèste |
vertrouwd | eige, heimelek, vertroewd |
vertrouwen ww. | → vertroewe |
vertrouwen zn. | → vertroewe |
vertrouwen hebben in | gluive |
veruit | wiedoet |
vervallen | II ónderkómme, vervalle |
vervallen huis | → brağ, kavalje, → kraom |
vervangen | → ramplesere, vervange |
vervangingsmiddel | → kietsj, nao-aperiej, → naomaak, surregaat |
vervelen (zich) | doemedriè, vervaele (ziech ...) |
vervelend doen (zeuren) | → bezuètere |
vervelend om iemand heen blijven draaien | toerre |
vervelende (onnozele, ... vent of jongen) | II puim(e) |
verven | besjtrieke, pienzele, verve |
verven (ten dele) | aansjtrieke |
vervloeken | banne, → vervloke, verwinsje |
vervloekt | → vermallesjeerd |
vervluchtigen van vloeistof | vervlege |
vervoering | ekstaas, verveuring |
vervolmaken | aafmake |
vervuilen | → verónnötte, vervoele |
vervullen (kwijten) | kwiete |
vervullen (verhoren) | verhuère, vervölle |
verwaand | → gruètsj |
verwaande persoon | → kwas |
verwaandheid | → behej |
verwaarloosd | → verloupe |
verwaarlozen | vernaolièstige, → verneglezjere (verzoeme), → verzoeme |
verwaarlozen (te ... bijzaken) | kieksjozeriej |
verwachting (hooggespannen) | → apprensje, → veuroetziech |
verward (haardos) | sjtroeveltig |
verward raken | sjtröppe |
verward raken door ziekte of ouderdom | dölle |
verward spreken door koortslijder | iele |
verwarmen | → hietse |
verwelken | versjlakke, versjloejere |
verwelkt | → verlepsj |
verwennen | → bemodere, sjtieve, verwinne |
verwensen | banne, → vervloke, verwinsje |
verwensing | vlook |
verwenst | → vermallesjeerd |
verweren (verdedigen) | → mentenere, verdeidige, → verwere, → were |
verwerken (behandelen, behappen) | verhapsjtökke, verwèrke |
verwerken (psychisch) | → verdauwe, → verknautse, → verknoeze, verwèrke |
verwerpelijk | kwoalek, sjlech, verwerpelek |
verwerpen i.g.v. te vroege bevalling bij vee | versjete |
verwerven | binnehole, kriege |
verwezen (verslagen) | undersjtebove (ʼt ...), verweze |
verwijden (vaak van kleding) | → lemmele, → lempe, lenge, oetrèkke |
verwijlen | verwiele |
verwijt | vaeg |
verwijten | → verwiete |
verwijten (achteraf ...) | naowieze |
verwijzen | → doorsjiekke, → verwieze |
verwikkeling | kómplekasie |
verwisselen | sjanzjere, verwiessele |
verwoesten | → vertestewere |
verwoesting | ravaasj |
verwonden | → blessere |
verwonderen, verwondering wekken | → sjtaune, → verwóndere, → wóndere |
verwonderlijks (iets ...) | wóndersjwat |
verwonding t.g.v. slag, steek of stoot | → hiep, → jaap, → juèp |
verwringen (stukmaken) | verrèke |
verzadiging | bekóms |
verzakking (in weiland) | aerdpöt |
verzameling | deil, köd, kolleksie, rizjement, → waatsj |
verzekeren (garanderen) | → garrendere |
verzekeren tegen (wk.) | indèkke, verasserere |
verzen maken | diechte |
verzenen (hielen) | vaersje |
verzengen | bläökere, sjnirke, → sjroeje |
verzien wk. | → verkieke, verzeen |
verzoeken (uitnodigen) | → nuè, → oetnuèdige |
verzoeking | → tentaasje |
verzoeking (in ... brengen) | → beprove |
verzoekschrift | rekes, verzeuksjrief |
verzoenen (zich) | lèğğe (ziech ...), bielèğğe |
verzoening | peis |
verzolen (schoenen van nieuwe zolen voorzien) | → bielappe, biesjoestere, lappe, → verzaole |
verzonnen dorpsnaam | Zuzaote |
verzorgd | geswanjeerd |
verzot | verhèlsj |
verzot zijn op | sjmachte (… nao), verhange (ziech … veur) |
verzuchten | → verzöchte |
verzuchten (het ...) | gekuum(s) |
verzuim (nalatigheid) | miessjlaag, naolièstigheid |
verzuim (willekeurig ... bij werkgever) | boemelsjiech |
verzuimen (verletten) | → verlètte, → verzoeme |
verzuimen (veronachtzamen) | vernaolièstige, → verneglezjere (verzoeme), → verzoeme |
verzuren | → umgoon, → verzoere |
verzuren (het ... van inmaaksel, ook bij siroopbereiding) | broeze |
verzwakken | verzjwake |
verzwaren | verzjwuère |
vest | → ves |
vest zonder mouwen (onderdeel van kostuum) | → kammezol |
vestibule | pertaol |
vestingwerk | redóng |
vet | I diek, gezat, korpelent, vèt |
vet (niet ... (van dieren)) | vazel(tig) |
vetbuik | → pans, → pens |
vetergat | → nèstellook |
vetkanis, vetkees | → vètjanes |
vetkraal op soep | kral |
vetmesten | → maste, → mèste, → vètmèste |
vettig vuil | sjmeer |
veulen | II veule |
vexeren | → koejenere |
vezel | → fra(a)njel, vedzel |
vezelen | → rufele, → vedzele, → vetse |
vidé | videe |
vief | → lebendig |
vier | I veer |
vierde | veerde, veerds |
vieren (loslaten) | sjete |
vierendeel | vièdel |
vierkant (een boom ... tot balk zagen) | veersjale |
viervoetig | veerveutig |
vies (smerig) | II ónnöt, → sjmoetsig |
vies (uitroep van afkeer) | → baatsj, → bazzes |
vies (van weer) | II ónnöt, sjoew |
viespeuk | kiebbel, → vètjanes |
vieze vent | → grosje (vieze ...) |
viezerik | → vètjanes |
viezigheid | bièsteriej, → zjweineriej |
vignet | vienjèt |
vijand | viejand |
vijf | II vief |
vijfde | viefde, viefs |
vijftal | kwintèt |
vijftig | fieftig |
vijg (vrucht v.d. vijgenboom) | vieg |
vijl | viel |
vijven (met zijn ...) | vieve (mèt hun/oes/uuch ...) |
vijver | viever |
vijver (natuurlijke dorpspoel of -...) | wiejer(t) |
vijver(gracht) (deel v.d. ... rond de stadswallen | wiejer(t) |
vijzel (mortier) | → kroekesjtuèter, morteer |
vilder | sjinder |
vinden | vinge |
vinder (hij die een vondst doet) | vinger |
vingerkootje | kuètsje |
vingers ord. | fiekke |
vingertolletje | sjpillegrits |
vinnig | → biets |
vinnige (oude, truttige, ... vrouw) | sjroet |
violet | violèt |
violier | sjtokfleer |
viool (plant) | paosee, → vioal |
viool (slecht of ruw op een ... spelen) | kretse |
vioolsnaar | kattenderm |
vip | piettebaer |
visakte | → vösjak |
visgraat | → graot |
vishengel | gaerd, vösjgaerd |
visioen | versjiening |
visite | bezeuk |
visitekaartje | → naamkeertsje |
vislijn | → vösjlien |
vissen | vösje |
vissnoer | → vösjlien |
vissnoer (sterk haar/snaar aan ...) | kreng |
vitrage | vitraasj |
vitrine | → ittelaasj, kiek-oet, → vitrien |
vitselwerk | → vietsje |
vitten | krintekeutele, → piekkenere, sjiekenere |
vitter | kritezant, sjiekenäör |
vlaag | vläög |
vlaag (... of stoot van wind) | sjtoef |
vlaai | vla |
vlaai of taart met bovenlaag van koekkruimels | greumelevla, → sjtruijtselvla (of ...kook) |
vlaai of taart met deeglaag ter afdichting v.h. vulsel | toewsjlaag |
vlaai (vruchtenvla als beleg of vulling voor ... of gebak) | II sjpies |
vlaaien met een grote plank in de oven stoten | insjete |
vlaaischep | vlasjöp |
Vlaamse gaai | merkef |
vlabodem | baom |
vlag | vaan |
vlaggenstof | vanedook |
vlak (effen) | effe, → egaletig, → geliekmaotig |
vlak terrein | plaon |
vlakbij | → vlakbie |
vlakgom | gum |
vlambloem | floks |
vlammen ww. | vlemme |
vlammetje (ontstekings... in kook- of verwarmingstoestel) | sjpaarvlam |
vlaskleurig | vles |
vlassen | → sjpienze |
vlecht (... van haar, haarstreng) | → vlech, → vlöch |
vlechtijzer | betóniezer, vlechiezer |
vlechting in metselwerk | sjiech |
vlechtwerk (lederen ... aan handvat van een wandelstok) | II haos |
vlechtwerk (... van twijgen maken aan vakwerkhuis) | vietsje |
vleermuis | → blaarmoes, → vleermoes |
vlees | vleisj |
vlees (het dunne ... onder de korte ribben van een rund) | dun |
vleeshouwer | → sjlechter |
vleesnat | breuj, → saus, zju |
vlegel (kwajongen) | batteraaf, → däögeneet |
vleien (flikflooien) | → fiènsele |
vleier, vleikont | → kóntekroeper(t), → vleijer(t) |
vlek | sjmet |
vlek (grote ... t.g.v. vloeistof of wondvlek) | → braatsj, → plekaat, → sjtrouw |
vlekje | → sjpiekkel |
vlerk (vleugel v.e. vogel) | → vleugel, → vlörk |
vlerken | → kladde, → lörve, vlörke |
vleug | sjien |
vleugel (... v.e. vogel) | → vleugel, → vlörk |
vleugje | vläög |
vlieg | vleeg |
vliegen | vlege |
vliegenstrontje | vlegesjeet |
vlieger | wejjer(t) |
vliegmachine, vliegtuig | → vleegmesjien |
vlier | → fleer, → heulentaer(e), → vleer |
vlierbesje | heulberke |
vlierbloem | → fleer, vleer |
vlierboom | → fleer, → heulentaer(e), → vleer |
vlierhout (koker van ...) | → klambös, → proppesjeter |
vliering | → vlering |
vlierstruik | → fleer, → heulentaer(e), → vleer |
vlies (licht ... op een vloeistof) | II lies |
vlies-ei | lieze-ei |
vlijm (lancet) | vlum |
vlijmscherp | vliemsjerp |
vlijt | → iever |
vlijtig | → ieverig, niever(tig), → vlietig |
vlinder | → pepel |
vlinderdas | nóndedzju, → sjtriekske |
vlo | → vloa |
vloed | vlood |
vloeibaar voer | sjloaper |
vloeiing | vlood |
vloeistof | vloejsjtof |
vloeistof verdikken | binge |
vloek | → nóndedzju |
vloek (godslastering, oogwenk, verwensing) | vlook |
vloeken (ketteren) | godvere, sakkere, vloke |
vloer | grónd |
vloertegel (gebakken ...) | plevuus |
vloghaver | vluughaver |
vlok (pluis) | floes, ploes |
vlooien ww. | → vluè |
vlooiennest | vluèboet |
vlooienzak (iemand die veel vlooien heeft) | vluèpungel |
vlos | flosj |
vlot, bedrijvig vrouwtje | hiettepetiet, rebbedep |
vlot (kittig) | → lebendig, → prómp, → prónt |
vlot, levendig (van jong meisje) | → adrèt |
vlot (snel) | flot, → sjnel |
vlucht (troep of vlucht vogels) | klog, → vlöch |
vluchten | vlöchte |
vluchtig/slordig een potje gaarkoken of handwerken | bradzjele |
vlug | flot, → prómp, → prónt, → sjnel |
vlug, lenig persoon | gevietsde |
vlugschrift | pamflèt |
vlug-vlug | → rasj-rasj |
vocht | natigheid, → voch |
vochtig (klam) | klaam, I voes |
vochtig (nat) | naat |
vochtig worden van muren of levensmiddelen | → oetsjloon, → zjweite |
vochtopnemer (luchtontvochtiger) | vochvreter |
vod (tod) | → hoddel |
voddenboer | hoddelskrièmer, → lómmelekeel, → lómmelekrièmer |
voddig | → lómmel(e)tig |
voederbak | → II traog, → troog, → voorbak |
voederbiet | voorkroot |
voederen | vore |
voedingsbodem | baom |
voedingswaarde (zonder ... (van eten)) | vazel(tig) |
voedsel (eten) | ete, kos |
voedsel (flinke portie ...) | meulder(t) |
voedsel (onzindelijk ...) | koeddelgeflieks |
voedsel (slecht ..., i.c. slechte drank) | zuig |
voedsel (vies ...) | → bièsteriej |
voeg | voog |
voegen wk. | beröste, sjiekke, veuge |
voegen (... in metselwerk dichten) | voge |
voegspijker | voogiezer |
voegzaam (betamelijk) | aansjtendig, → behuèrlek, gepas, ordentelek |
voeldraad | veuler |
voelen | I veule |
voer | I voor |
voer (vloeibaar ...) | sjloaper |
voeren (eten geven) | vore |
voeren (in zijn schild ...) | veure (in zien sjild ...) |
voerhuis | → vrie |
voering | voordook, voring |
voering aanbrengen | vore |
voerlaken/-linnen | voordook |
voertaal | veurtaal |
voet | voot |
voet bij stuk houden | drophoute |
voet- of zitbankje (schabel) | → sjabel, → votebank |
voet v.e. boomstam | vot |
voetbal (boogbal bij het ...: de bal over de doelman heenwippen) | sjtiefte |
voetbal (centrale middenvelder bij ...) | sjpil, → sjtoppersjpil |
voetbal (slap schot bij ...) | → mèlksjeut, → watersjeut |
(voetbal:) tegenstander de bal tussen de benen doorspelen | poorte |
voetballen | voetballe |
voetbalspel (zware nederlaag bij het ...) | tèt |
voeten (grote bemodderde .../schoenen) | → platsje, → tratsje |
voeten (zich uit de ... maken) | ophoepele |
voetenbank | → votebank |
voetstoots (ongeteld) (Th.D.) | I roesj |
voetveeg | piespaol |
voetvolk (soldaten) | vouk |
vogelkooi | vogelskouw |
vogellijm | → haamsjeut, → vogelliem |
vogelmuur (plant) | mier |
vogelnesten (hinderlijke ... verwijderen) | → oetnèstele |
vogels (troep of vlucht ...) | klog, → vlöch |
vogelvlucht (in ...) | hemelsbreid |
vogelweide | drees |
vogelwikke | II rief |
voile | → sjluijer, → voal |
vol-au-vent | → videe, → vollevao |
volbrengen | kwiete, leiste, volbringe |
voldaan | → kóntent, → tevrae, voldoon |
voldoende zijn | volsjtoon |
volgen | naogoon |
volgen (kritiekloos) | blindvare |
volgens | volges |
volgroeid, in staat om te vliegen (van vogels) | vlök |
volgzaam | haamvas |
volharden | bolwèrke, doorbiete, doorzètte, oethoute, oetzinge, → paolhoute, → pinhoute, volhoute |
volhardend | tej |
volhouden | bolwèrke, doorbiete, doorzètte, oethoute, oetzinge, → paolhoute, → pinhoute, volhoute |
volière | voljaer |
volkomen (volstrekt) | I gaar, gaaroet(s), → gans |
volledig | → gans |
vollersaarde | klaevenaerd |
volmaakt | perfek |
volmaakt persoon | ganse |
volop | → zat, zat-op |
volproppen (... met eten) wk. | → aankiele |
volstandig | volsjtendig |
volstrekt | I gaar, gaaroet(s), → gans |
voltage | voltaasj |
voltallig | kómpleet |
voltooid | fieks-en-vaerdig |
voltooien | aafkriege, → aafmake, aafsjlete, voltoaje |
volwassen (van mens) | → vlök |
vondst | vónds |
vondst (geraffineerde ...) | → zat, → zèt |
vonk | sjprank, vónk |
voogd | mómmer, voog |
voogd (toeziend ...) | toezeender |
voor | I veur |
voor deze keer | dietskièr |
voor gezegd houden | aantrèkke, opsjnoeve |
voor mekaar krijgen | → kuuffe |
voor (ondiepe ...) | bèlk |
vooraan | → veuraan |
vooraf | teveure (van ...), veuraaf |
voorafgaand (vorig) | → veurig |
vooral | → veural, → veurnamelek |
vooraleer | → veuralièr |
vooralsnog | → agaons, → veurluipig |
voorbaat (bij ...) | veurhand (op ...) |
voorbarig | → veursjnepp(et)ig |
voorbeeldig | sjiek |
voorbeeldig kind | moordjónk |
voorbehoud | rezerf |
voorbereiden | pripperere, veurbereije |
voorbij (bw. van plaats) | langs, → veurbie |
voorbij (bw. van tijd) | → geleje |
voorbij (eind v.e. relatie) | oet |
voorbijgaan (in het ...) | → aompassant, → terloups |
voorbijgaand (tijdelijk) | tiedelek, → veurbiegaond |
voorbijganger | veurbiegenger |
voorbijlopen | langsloupe |
voorbijsnellen | → broeze, doorsjnäöre |
voorbijsnellen (het geluid van het ...) | gebroes |
voorbinden (schort ...) | veurdoon |
voorbode | veurluiper |
voordat | → veuralièr |
voord(e) | → ğowee, → treech |
voordeel | → notse, perfiet, sjneet, veurdeil |
voordelig | → perfietelek |
voordelige (zeer ... zaak) | → kuipke |
voordeur | sjtraotdeur, veurdeur |
voordragen (declameren) | → dikklemere, opzèğğe, veurdrage |
voordringen | → veurkroepe, → veurprietsje |
vooreerst | → agaons, → veurluipig |
voorgaand (vorig) | → veurig |
voorganger | veurgenger |
voorgeleiden (van vee ter keuring) | → veurleije, veurveure |
voorgespannen trekdieren | gesjpan, sjpan |
voorgevel | → fasaad, → veurfrónt |
voorgisteren | → iè(r)giestere, → veurgiestere |
voorheen | → ièrtie(j)ds, → vreuger |
(voor)hoofd | → öpper |
vooringenomen | beveuroordeild, pertiejdig, → veuringenómme |
voorjaar | → veurjaor, → vreugjaor |
voorkant | → veurziej |
voorkauwen | veurkuje |
voorkeur | veurleefde |
voorkeur geven aan | prifferere |
voorkeur hebben | I veurhöbbe |
voorkomen (aanblik, uiterlijk) | aanzeen, uterlek |
voorkomen (verijdelen) | belètte, sjtute, → verheuje, → verhingere, II veurkómme |
voorkomend | besjtaond |
voorkomend (gedienstig) | deensbaar, → gedeenstig, → veurkómmend |
voorkruipen | → veurkroepe, → veurprietsje |
voorlaatste | einerlètste |
voorleiden | → veurleije, veurveure |
voorliefde | → I fiemel, → sjtokpaerdsje, tiek, zjwaak |
voorliegen | → bedrege, befoetele, → belazere, bemietere, niè |
voorlopig bw. | → agaons, → veurluipig |
voormiddag | mörge, → veurdemieddeg, → veurmieddeg |
voorn | rötsj |
voornamelijk | → veural, → veurnamelek |
voornemen zn. | → intensie, ougmerk, veurnumme |
voornemens zijn | II veurhöbbe, → veurnummes (... zin), → zinnes (... zin) |
voorop | → veuraan |
voorop lopen | veurloupe |
vooroprijden | I veurrieje |
voorouders | → veurouwersj |
voorraad | geudere, veurraod |
voorraad (overblijvend stapeltje) speelkaarten | sjtok |
voorraadkelder (uitgehouwen in mergelwand) | bergkelder |
voorraadkuil voor gebluste kalk | kalkskoel |
voorraadpot (grote ... voor stroop) | sjroapsbaar |
voorraadruimte | lager, maggezien |
voorschoot | → sjloof, sjolk |
voorschoot (oude ... van jute) | bal |
voorschoot v.d. (gesneden) ram, schapenbok | weerlap |
voorschrift | reigel |
voorschrijven | diektere |
voorshands | → agaons, → veurluipig |
voorslaan | veursjtèlle |
voorspellen | besjere, próffesieje, veursjpelle, II veurzèğğe |
voorspoed | gelök |
voorspoedig groeien | dieje, gedieje, sjiekke |
voorste | veursjte |
voorstel | → veursjlaag |
voorstellen (beduiden) | beteikene |
voorstelling | sjtök |
voort | wiejer |
voortand | sjniejtand |
voortbestaan | doorbesjtoon |
voortbewegen (moeizaam ...) | kretse, → sjravele, → sjtrómpele, taffele |
voortbrengen | ginnerere |
voortduren | aanhoute, blieve |
voortdurend | → ummer(toe) |
voorteken | teike, veurteike |
voortmaken | → sjpowe |
voortrekker | veurluiper |
voorts | wiejer |
voortzetten (met moeite/ijver/tegenstand) | doorbiete, doorzètte |
vooruit (komaan) | allè |
vooruitgang | avans |
vooruitstekende kin | → bef, → sentebekske |
vooruitzicht hebben | aansjtoon |
vooruitzicht (hooggespannen ...) | → apprensje, → veuroetziech |
voorvallen ww. | aafsjpele, geve (dat ... gein), passere, plaatsvinge, umgoon, I veurkómme, → veurvalle |
voorwaarde | → kóndisie |
voorwaarts | veuroet |
voorwenden | veurgeve |
voorwendsel | → dèkmantel |
voorwerpen | sjpölle |
voorwetenschap | veurkinnes |
voorzaten | → veurouwersj |
voorzeggen (voorspellen) | besjere, próffesieje, II veurzèğğe |
voorzet | → veurzat |
voorzet (een ... geven) (sportterm) | veurgeve |
voorzichtig | → umziechtig, → verziechtig, veurziechtig |
voorzichtig spelen bij een balspel | → loezele, mèlke |
voorzien (... op) | → verzeen (... op), veurzeen (... op) |
voorzien van kleren en stoffen | oetsjtoffere |
voorzijde | → veurziej |
voos (ongevuld: veldvrucht) | baol |
vorderingen maken (voortmaken) | avvensere, → sjpowe |
voren (naar ... voeren) | veurveure |
vorig | → veurig |
vorig(e) (jongstleden) | → verlae |
vork (eet...) | versjèt |
vorm (matrijs) | metries |
vorm (model) | fetsoen |
vormgeving | sjtiel |
vormsel (r.-k. sacrament) | → vörmsel |
vormzand | → foemelzand |
vorst (het vriezen) | gevruèr, vros |
vorst (van dak) | veersj |
vorst (verdwijnen van de ...) | aafgoon |
vos (paard met bruinrode haren) | I voes |
voskleurig bruin | → bevoes, → ruètelek, I voes, voessig |
“vossenstaart” als symbool/sierraad op bromfiets | → vossesjtart |
vossenstaart (handzaag) | foeksjwans, → sjroebzaeg, → sjtoatzaeg |
vouw | ploa, → vouw |
voyeur | → garekieker, loerhaan |
vraag | vraog |
vracht | las, vrach |
vrachtwagenchauffeur | vrachriejer |
vragen | vraoge |
vragen (beleefd ...) | verzeuke |
vrede | peis, vrae |
vreemd | vraem |
vreemdeling | étraozjee, vraeme |
vreemdsoortig hoofddeksel | tietsj |
vrees | → sjtrank |
vreesachtig | sjiechtig |
vrek | → habsjaar |
vrekkig | → pansetig |
vreselijk | versjriekkelek, → vreisjelek |
vreten ww. | vrete |
vreten (voedsel voor dieren of (ord.) voor mensen) zn. | → vreet, vrete |
vreugde | → bliejdsjap, → vreug |
vrezen | kniepe (‘m ...), opzeen (... tege), vreze |
vriend | → kammeraot, → vrund |
vriendelijk | vruntelek |
vriendelijk (overdreven ...) | poeppesjtrónt (zoa fien wie ...) |
vrienden(kring) | gevrung |
vriendin | vrundin |
vriendschap | kinnes, vrundsjap |
vrieslucht | vreesloch |
vriesweer | gevruèr |
vriezen | → vreze |
vriezen (hard ...) | bakke |
vriezen (het ...) | gevruèr |
vriezen (licht ...) | → krièpele, rieme |
vrij | vrie |
vrijage | kinnes, → verkièring, vriejaasj |
vrijdags | vriedes (ʼs ...) |
vrijen (coïteren) | boemze, → knuipe (ord.) |
vrijen (minnekozen) | knoetsje, vrieje |
vrijer | vriejer(t) |
vrijerij | kinnes, → verkièring, vriejaasj |
vrijgevig | → goodgaefs |
vrijgevochten (benaming voor ..., nomadische bevolkingsgroep) | kerkesvolk |
vrijgezel (oudere ...) | → jónkgezèl, sillebataer, → vriegezèl |
vrijheid-blijheid | → loestig, → vive-le-vink |
vrijmaken | bevrieje, verlosse, zuvere |
vrijmoedig | poeppeloestig, vrie |
vrijpostig | → vrech |
vrijpostig betasten | → beveule, → hampfele |
vrijwaren | sjpare |
vrijwel | → bienao |
vrijwillig | óngedwónge |
vrijwilliger | vriewilleger |
vroedvrouw | wiesvrouw |
vroeg | vreug |
vroege morgen (de ...) | → hièregaodsvreugde, vreugde |
vroeger | iè(r)der, → ièrtie(j)ds, → vreuger |
vroegte | → hièregaodsvreugde, vreugde |
vroegtijdig | → betieds |
vroegwijs kind | oudversjtand |
vrolijk | → loestig, → vive-le-vink |
vrolijk rumoer | kèrmes |
vroom (ziekelijk ...) | → sjrupeleus |
vroomheid | devosie |
vrouw (aantrekkelijke, knappe jonge...) | sjpetter, → sjtoat, → sjtök |
vrouw (armzalige ...) | troeffel |
vrouw (bazig) | hajbaj, kap(i)tein, → serzjant), → zjenderm |
vrouw (bloedvloeiing v.d. ...) | → vlood |
vrouw (bot, dom, grof, lomp, stom) | → boeretrien |
vrouw die onbenullige kletspraat/zever uitkraamt | → zauwel, zeiktrien, → zemp |
vrouw die praatjes rondstrooit | → blejjer |
vrouw die vaak op stap gaat | → jats |
vrouw die veel koffie drinkt | meut |
vrouw die veel op de pof koopt | → poefmedam, → sjöldpriej |
vrouw die zevert | → zauwel, zeiktrien, → zemp |
vrouw (dik achterwerk v.e. ...) | paersjvot |
vrouw (dikke ...) | blaos, prattel |
vrouw (dikke, lompe ...) | → madzjel |
vrouw (dikke, slonzige ...) | bammel |
vrouw (fors) | baj |
vrouw (forse ... die overal even dik is) | → kadderols, karrepeerd |
vrouw (forse heerszuchtige ...) | dragoonder |
vrouw (forse, zwaargebouwde ...) | pospeerd |
vrouw (frivole, lichtzinnige, ordinaire ...) | → del, → flodder, floddermedam |
vrouw (frivole, wufte ... ( waaromheen de minnaars “fladderen”)) | fladder |
vrouw (gedrongen ...) | knoedel |
vrouw (gewillig, meegaand) | froemel |
vrouw (goedmoedig) | blötsj, → bössel |
vrouw (grote, zware en heerszuchtige ...) | dragoonder, roezekater |
vrouw (heerszuchtige ...) | potsjtök |
vrouw (jong van hart zijnde ...) | jónkbleudsje |
vrouw (jonge, mooie ...) | pleetsje, → printsje |
vrouw (kleine gedrongen ...) | kroddel |
vrouw (kwaadaardig) | → gesjpens |
vrouw (lange, smalle ...) | latsj |
vrouw (lelijk of verwaand) | daakhaas |
vrouw (logge, zware ...) | → kadderols, karrepeerd |
vrouw (lompe, dikke ...) | → madzjel |
vrouw met blond haar | blón |
vrouw met dik achterste | paersjvot |
vrouw met luide stem | sjater |
vrouw (mooie, jonge ...) | pleetsje, → printsje |
vrouw (nieuwsgierig) | → gaapsj |
vrouw (onmogelijke of lelijke ...) | merakel |
vrouw (onuitstaanbare domme ...) | plaat |
vrouw (onverzorgde ...) | → troedel |
vrouw (opgedirkte ...) | poederietsjmedam |
vrouw (oud) | bèsj |
vrouw (oude, tengere ...) | sjerf |
vrouw (oude, truttige, vinnige ...) | sjroet |
vrouw ((oudere) ongehuwde ...) | jónkfer |
vrouw (overdreven godsdienstige ... of meisje) | kwezel |
vrouw (plompe, stuurse ...) | tram |
vrouw (saai) | druègproem |
vrouw (schraapzuchtige, inhalige, oude ...) | → sjrapnel, → sjrep |
vrouw (slordig, onverzorgd) | → flodder |
vrouw (stuurse, plompe ...) | tram |
vrouw (tengere ...) | sjpin |
vrouw (tengere, oude ...) | sjerf |
vrouw (troetelnaam voor ...) | → bromel |
vrouw (twistzieke, vinnige, snibbige ... of meisje) | kets |
vrouw (uithuizige ... (die graag gaat stappen)) | → jats |
vrouw van lichte zeden | → floes |
vrouw (veelklagende ...) | zemel |
vrouw (verwaand of lelijk) | daakhaas |
vrouw (wufte, frivole ... ( waaromheen de minnaars “fladderen”)) | fladder |
vrouw (zware, logge ...) | → kadderols, karrepeerd |
vrouwelijk geslachtsdeel | → sjeij |
vrouwelijke tamme hoen | → hin, → I hoon |
vrouwelijke zeurpiet | → zauwel, zeiktrien, → zemp |
vrouwen (iemand die stiekem ... betast) | veuler, votteveul(d)er |
vrouwenboezem | → broes |
vrouwenborst | → tiet |
vrouwenbuste | → broes |
vrouwengek | → sjanseremmel |
vrouwenhalsdoekje/ -bandje (van fijn kant) met broche/ camee | fiesju |
vrouwenhoedje (bepaald ... (met lint/strik), gedragen door een bejaarde weduwe) | kepotheudsje |
vrouwenjak met lange slippen | kapoets(j) |
vrouwenmuts (gebreide, puntige ...) | trèkmötsj |
vrouwenmutsje van heel fijn gaas | nevelskepke |
vrouwenversierder | → sjanseremmel |
vrouwmens, vrouwspersoon | → vroumersj |
vrouwtje (goed ogend, frêle ...) | I puupke |
vrouwtje (vlot, bedrijvig ...) | hiettepetiet, rebbedep |
vrucht | vröch |
vrucht (eetbare ... v.d. broodboom) | sint-jansbroad |
vrucht (pit (of zaadkorrel) van (steen)...) | → knoep, koon |
vruchtbaar (groeizaam) | → greujzaam, wasbaar, → wessig |
vruchteloos | → tevergaefs, → umzóns, vergaefs |
vruchten (het beurs zijn van ...) | foak |
vruchtenmoes | kómpot |
vruchtenvla als beleg of vulling voor vlaai of gebak | II sjpies |
vruchtgebruik | toch, vröchgebruuk |
vuil zn. | drek |
vuil (fig. ..., spottend) | drekkig |
vuil (smerig) | II ónnöt, → sjmoetsig |
vuil (vettig ...) | sjmeer |
vuil (zeer ...) | verkesechtig |
vuilak | aartsónnötterd |
vuile, bemodderde schoenen | dreksjoon |
vuile boel | → bièsteriej, rotzooj, → verkesjtal, zjweineriej, → zjweinesjtal |
vuiligheid | bièsteriej, → zjweineriej |
vuilnis | drek, → voel |
vuilnisbak | → drekbak |
vuilnisbelt | drekshoup, sjtort |
vuilnisemmer | → drekbak |
vuilnishoop | drekshoup, sjtort |
vuilnisman | dreksman |
vuilnisvat | → drekbak |
vuist | II voes |
vuisthandschoen | voeshejsj, → want |
vuistvechten | boekse |
vulgair | → asosjaal, → ordinaer |
vulgat in (bier)vat of ton, waardoor het kan worden gevuld (brouwerst.) | sjpónlook, völlook |
vullen | völle |
vullen (bv. pijp met tabak) | sjtoppe |
vulling (vruchtenvla als beleg of ... voor vlaai of gebak) | II sjpies |
vuns (muf) | → bedómp |
vurig | hietsig |
vurige aard | temprement |
vuur (geestdrift) | → kevoek |
vuur (met ... spelen) | vunkele |
vuurrood | bloodroad, vuurroad |
vuurslaan met vuursteen (op Paaszaterdag) voor het nieuwe paasvuur | ketsje |
vuursteen | → vuursjtein |
vuurtje stoken | bläöke, → zempe |
vuurwerk (stukje ..., rotje) | → bumke |