Historie
In 1994 bezoeken Jacques Drissen, Louis Pluijmen en Jo Loozen een door het VLDN georganiseerd colloquium in Hasselt met de titel: “ Hoe maak ik een dialectwoordenboek?”
Op de terugweg van Hasselt naar Valkenburg beloven zij elkaar om een Valkenburgs
woordenboek te realiseren.
Op 13 juli 1995 passeert bij notaris Schutgens te Valkenburg de oprichtingsakte van de Sjtiechting Vallekebergsen Dieksjenaer, waarvan Jacques Drissen voorzitter wordt, Louis Pluijmen secretaris, Jo Philippi penningmeester en Jo Loozen tot archivaris wordt benoemd. Marij Schoren, Tonny Bouwens en Henk Thewissen zijn bestuurslid.
Naderhand wordt het bestuur gevormd door: Jacques Drissen, Louis Pluijmen, Jo Philippi, Jo Loozen, Tonny Bouwens, Fons Vijghen, naderhand Albert Vijghen en Hubert Heijltjes.
Er wordt materiaal verzameld , waarbij gebruik wordt gemaakt van Nederlands- Frans- en Duitstalige woordenboeken. Zowel Limburgse dialectwoordenboeken als ook het Keulse en Akense dialectwoordenboek en diverse andere dialect-uitgaven worden geraadpleegd.
Ook van mondelinge, historische primaire bronnen in de vorm van band-opnames van gesprekken met oudere autochtone Valkenburgers en bandopnamen van gesprekken met echte Valkenburgers betreffende hun vakgebieden wordt gebruik gemaakt.
Als belangrijkste bron wordt de woordenlijst van Theodoor Dorren uit 1928 gezien.
Na inventarisatie van al deze bronnen ontstaat een conceptboek met 4000 trefwoorden,
het “ Korpes”, dat gebruikt gaat worden als werkboek voor de “ Geulraod”.
De “ Geulraod” zijn mannen en vrouwen van “ alle leeftijden”, met verschillende achtergronden, die samen met het bestuur woord voor woord de Vallekebergsen Dieksjenaer hebben samengesteld in vele sessies, gedurende 17 jaren.
Het zijn de dames:
Marieke Maessen-Brouwers , Ria Gelders-Dorren, Marie Aarts-Hendriks +,
Tien Becker-Keijdener +, Leny Wintraecken-Meijs, Anneke Prevoo,
Marianne Eurlings-Prevoo, Milly Donners-Quaedvlieg.
De heren:
Ronald Bouwens, Albert Dorren+, Hubert Essers, Harie Herwarts+, Lou Jennekens+,
Karel Kengen+, Jan Lemmens+, Jacques Loozen+, Wiel Marx+, Jan Toebosch, Fons Vijghen+, Gier Vijghen+, Albert Widdershoven+, en Guus Wintraecken+.
Na enige tijd wordt de “ Wieze Raod” in het leven geroepen.
Dit is een adviesorgaan van lokale taalkundigen en historici, die adviseren omtrent spellingsperikelen, opbouw van lemmata, opzet en opbouw van een woordenboek.
Het zijn de heren:
Wim Eurlings ( Neerlandicus )
Rudolph Philips ( sociaal Historicus )
Hubert Heijltjes ( leraar Frans )
Guy Caelen ( leraar Duits )
Jan Diederen ( journalist )
De heer Albert Vijghen, die na diens overlijden z’n vader Fons heeft opgevolgd in het bestuur, heeft het hele register Nederlands -Valkenburgs voor zijn rekening genomen.
In 2011 komt het tot een afronding van de werkzaamheden en krijgt het Valkenburgs bedrijf 5Nul8 de opdracht de Dieksjenaer te laten vervaardigen.
Op 8 november 2012 krijgen burgemeester M. Eurlings en oud burgemeester C. Nuytens het eerste exemplaar van dit prachtige boekwerk uitgereikt.
Ons motto is: In eder hoes huèrt ‘nen dieksjenaer toes! Daarom wordt het boek ook voor ’n minimale prijs aangeboden.